Wim Vermeersch
9 december 2014
Als antwoord op het vakbonds- en maatschappelijk protest horen we in regeringskringen regelmatig het argument dat we een voorbeeld moeten nemen aan ‘rolmodellanden’ als Nederland, omdat ‘het enige alternatief’ de Franse koers is. Rutte I begon jaren geleden al aan een hersteloperatie zoals Michel I die nu in gang zet, maar het bilan sinds 2008 oogt niet onverdeeld positief. Sindsdien belandde Nederland drie keer in een recessie. Een naoorlogs unicum.
Lang fungeerde Nederland, vooral op ethisch vlak, als gidsland voor progressief Vlaanderen. Vandaag is dat gedraaid en vervult het een pioniersrol voor de rechterzijde in Vlaanderen. Die dweept met Mark Ruttes evangelie van de participatiesamenleving. Ook op economisch vlak moeten we naar Nederlands model hervormen. Maar doen onze noorderburen het wel zo goed?
Op een aantal vlakken staat Nederland er zeer zeker beter voor dan wij: de werkloosheid en de overheidsschuld zijn er lager, er zijn immense pensioenreserves. Maar dat zijn eerder historische elementen dan resultaat van een doordacht crisisbeleid. Want verder deed Nederland het de voorbije jaren niet goed. De enorme bezuinigingsoperatie zorgde voor een sterke daling van de binnenlandse vraag. Consumenten hadden minder te besteden: door loonverlies, door het afbouwen van de fiscaal gunstige behandeling van hypotheekleningen en door de drastische lastenverzwaringen in de zorg.
Het begrotingstekort van Nederland komt dit jaar naar verwachting uit op 2,5 procent en zal in 2015 en 2016 verder zakken (naar 2,1 en 1,8 procent). Daarmee voldoet Nederland ruimschoots aan de Europese norm van 3 procent. Maar daartegenover staan ook minder goede cijfers: het bbp haalt vandaag nog steeds niet het peil van 2008 en de ooit lage schuldgraad is sindsdien flink opgelopen.
Bijkomend probleem: in het Alert Mechanism Report 2015 van de Europese Commissie lezen we dat het verlies in het marktaandeel ‘export’ van Nederland groter is dan dat van België. Dat is slecht nieuws voor een land dat vooral inzet op een export gerelateerde groei ten koste van de binnenlandse markt. De zwakke consumptie van de huishoudens woog de voorbije jaren op de groeicijfers. Voor 2014 klokt men af op 0,9 procent groei (en niet de voorspelde 1,2 procent).
Ondertussen rijpen bij onze noorderburen evenwel de geesten dat harde besparingen niet zorgen voor groei. Stilaan gaat het besteedbaar inkomen er omhoog; de ambtenarenlonen zullen vanaf 2015 zelfs opnieuw stijgen. Een recent rapport van de Europese Commissie (Herfstvooruitzichten 2014) voorspelt de volgende jaren beterschap, zij het niet spectaculair gezien de eerdere krimpjaren: 1,4% groei in 2015 en 1,7% groei in 2016.
Voor België voorspelt datzelfde rapport, dat reeds rekening houdt met de maatregelen van Michel I, een lagere groei: 0,9% in 2015 en 1,1% in 2016. De voornaamste verklaring ligt, zo lezen we, in een slinkende binnenlandse vraag. Het klinkt de Nederlanders vertrouwd in de oren. Onze federale regering trekt, met andere woorden, geen lering uit het voorbeeld van Nederland: een te strikt besparingsbeleid hindert het economisch herstel. Drie opeenvolgende recessies, zoals Nederland die kende sinds 2008, kunnen we ons evenwel niet permitteren.
Abonneer je op Samenleving & Politiek
Het magazine verschijnt 10 keer per jaar; niet in juli en augustus.
Proefnummer? Factuur? Contacteer ons via
info@sampol.be
of op 09 267 35 31.
Het abonnementsgeld gaat jaarlijks automatisch van je rekening. Het abonnement kan je op elk moment opzeggen. Lees de
Algemene voorwaarden.
Je betaalt liever via overschrijving?
Abonneren kan ook uit het buitenland.
*Ontdek onze SamPol draagtas.