Wel maakt deze bondgenootschapslijst duidelijk wat de strijdpunten zullen worden bij de lokale verkiezingen in 2018 (in Antwerpen, maar ook in andere centrumsteden): het gevecht zal enerzijds draaien rond radicaal tegengestelde visies op de samenleving en anderzijds rond een andere manier van politiek bedrijven.

Laten we beginnen met dat eerste, de tegengestelde visies op de samenleving. Eigenlijk krijgen we in 2018 twee parallelle gevechten: in de meer landelijke gemeenten zal de strijd vooral gaan tussen CD&V en N-VA om de titel van ‘volkspartij van Vlaanderen’, met een Vlaams Belang dat lonkt naar de randstedelijke gebieden waar de diversiteit nu ook stilaan zichtbaar wordt; in de centrumsteden daarentegen, en zeker in Antwerpen, woedt een andere strijd: daar is de superdiversiteit al langer dan vandaag een realiteit en wordt het kiezen tussen een blok dat zich vastbijt in de problematiek van de diverse stad en een ander blok dat de opmars ervan probeert tegen te houden. Aan wie geeft de burger de sleutels van de stad: aan de kernstedeling die inmiddels gepokt en gemazeld is in de diversiteit of aan de randstedeling voor wie diversiteit nog angstbeelden oproept? Dat wordt de vraag in 2018.

De nakende geboorte van deze Antwerpse bondgenootschapslijst is om nog een andere reden interessant: de Antwerpse kiezer kan nu kiezen tussen twee verschillende manieren van politiek bedrijven. Ook hier zien we twee blokken ontstaan: het ene kamp vindt dat de samenleving van bovenaf beschermd moet worden en dat de regie van de stad daarom strak in handen van het bestuur moet blijven; het andere kamp stelt het samen-doen centraal en wil de samenleving vooral vormgeven via participatietrajecten met burgers en middenveld. Zo is er in Antwerpen nu dus deze bondgenootschapslijst waarbij participatie de volgende maanden het belangrijkste element wordt, maar ook in Gent gaat er morgen een groot stadsfestival door onder de naam #TeamGent en in Oostende wordt eveneens getimmerd aan een stadslijst, onder de vlag ‘Stadslijst zkt. Stadsmaker’.

Om zowel een samenleving naar eigen inzichten te modelleren als een andere manier van politiek bedrijven in te voeren, is het natuurlijk allereerst zaak om aan de macht te komen. Dat hebben de sp.a- en Groen-onderhandelaars in Antwerpen goed begrepen. Sp.a is van oudsher een bestuurderspartij. Daar hoort politieke verantwoordelijkheid nemen bij, zelfs als dat betekent dat de partij zich in een samenwerkingsverband wat bescheidener moet opstellen. Als men echt op een andere manier aan politiek wil doen, hoeft men niet te redeneren in termen van ‘troostprijzen’. Want ook Groen, dat in Antwerpen de wind in de zeilen heeft, doet concessies: het staat op de lijst plaatsen af aan socialisten en onafhankelijken.

Het lijkt in Antwerpen van minder groot belang welke van beide partijen de grootste zal zijn in 2018. Alles moet wijken voor dat ene doel: groter worden dan N-VA en de sleutels van het Schoon Verdiep in handen krijgen.

Deze bijdrage verscheen in De Morgen (13/10/2017)