Recent keerden zes Belgische kinderen die vastzaten in de Syrische vluchtelingenkampen terug naar huis. Belgische kinderen die na vele jaren onzekerheid eindelijk bevrijd zijn uit de onmenselijke omstandigheden waarin zij leefden. Belgische kinderen die niet gevraagd hebben om geboren te worden temidden een conflict of van hieruit mee daarnaartoe genomen te worden. Belgische kinderen wier rechten al vele jaren keer op keer, dag na dag geschonden werden. Belangrijke kinderrechten die niet gewaarborgd konden worden zonder hen in de eerste plaats in veiligheid te brengen. Want pas dan kunnen ook hun andere fundamentele rechten gewaarborgd worden. Ze hebben het recht op gezondheid en medische zorg, ontwikkeling en onderwijs, rust, vrije tijd en spel. Het recht om kind te mogen zijn. En dat, zo hebben we met onze eigen ogen kunnen zien, kan niet in een Syrisch vluchtelingenkamp. Daar blijven is hen blootstellen aan een onmenselijke behandeling. Daar blijven is ervoor zorgen dat deze kinderen geen kind kunnen zijn. Daar blijven is investeren in de creatie van een verloren generatie.

Want neen, deze kinderen zijn niet verloren. Het zijn en blijven in de eerste plaats kinderen. Hun prioriteit ligt op spelen, leren, ontdekken. Ze willen ijsjes eten en blockbusterfilms bekijken. Ze willen in de allereerste plaats weer kind zijn. Ze willen niets liever dan (weer) naar school gaan, dan opgroeien en opgevoed te worden in een veilige omgeving met een duidelijk pedagogisch kader. Deze kinderen hebben honger naar rust en structuur. Ze willen niet verder leven in de wereld van terreur, oorlog en radicalisering. Wel integendeel. En dat geeft hoop. Hoop en kansen op een nieuw begin. We kunnen met deze kinderen een weg afleggen. Want ja, ze hebben veel gezien, veel meegemaakt en hebben vreselijke boodschappen van haat en terreur gehoord. Maar laat ons vertrouwen hebben in onszelf, volwassenen in België. Van individuen tot professionelen. Er liggen stappenplannen klaar van de jeugdzorg en andere betrokken actoren om de kinderen de nodige begeleiding te geven. Laat professionele mensen zich over deze kinderen ontfermen en er samen met hun familie in België alles aan doen om hen de nodige zorgen en begeleiding te geven zodat zij hier hun leven kunnen opbouwen of hervatten. Zodat zij de gruwel achter zich kunnen laten en zich volledig kunnen richten op hun nieuwe leven. Laat ons geloven in opvoeding, ondersteuning en omkadering om met deze kinderen een positieve weg af te leggen.

Het is net door deze kinderen terug naar België te brengen dat we aan de slag kunnen gaan met een positief verhaal. Dat we hun kleine hoofdjes weer kunnen vullen met leuke ervaringen, met positieve gedachten en met een toekomstperspectief. Dan hoeft er niemand bang te zijn voor hen of hun gedachtegoed. Dan zullen het in de allereerste plaats kinderen zijn en nog een hele tijd blijven. In de Syrische kampen is de situatie uitzichtloos. Vele kinderen missen medische zorgen. Allemaal missen ze de mogelijkheid om te leren, om te groeien als mens, om naar de toekomst te kunnen kijken. In de kampen worden ze permanent geconfronteerd met de sporen en gevolgen van de oorlog en sluimerend, onderhuids, met het gedachtegoed dat ervan aan de basis ligt. Stel je eens voor dat je opgroeit in deze context en als je nog een beetje groter bent, in de wetenschap dat er in België een debat woedt of woedde over de vraag of jij het recht hebt om gered te worden uit deze gruwelijke situatie. De wetenschap dat men het praktisch, technisch wel kon, maar dat het toch niet gebeurde. Daar, in die wetenschap, ligt de basis voor afkeer van ons land en onze maatschappij. Voor teleurstelling en desillusie. Voor een voedingsbodem waar anderen met radicale ideeën gebruik van kunnen maken. Daar, in die wetenschap, ligt de basis voor een verloren generatie.

Misschien moeten we zelf terug wat meer kind worden als we naar dit dossier kijken. Moeten we kijken met de ogen van kinderen. Want kinderen kijken met hoop en vertrouwen naar de wereld. Ze geloven dat de wereld een mooie plek is en dat de volwassenen die rondom hen staan superkrachten hebben. Papa kan pijntjes wegtoveren, mama kan ervoor zorgen dat het verkeerslicht op groen springt. Kinderen vragen aan ons, volwassenen, om hun problemen op te lossen. Omdat ze geloven dat we dat kunnen. Zelfs de dingen die we eigenlijk niet kunnen oplossen; een bord dat in duizend stukjes uit elkaar valt moeten wij terug heel kunnen maken. Want ze hebben hoop en vertrouwen. Laat ons ook hoop en vertrouwen hebben. In ons eigen kunnen als volwassenen om ook de kinderen die de gruwel van Syrië meegemaakt hebben op te voeden, te begeleiden en bij te staan. Zoals we met elk van onze kinderen doen. We geloven in de kracht van opvoeding. Laat ons dan ook geloven in de kracht van de opvoeding die we deze kinderen kunnen geven. Om hen terug geloof in de wereld, menswaardige waarden en normen en een toekomstperspectief mee te geven. Met z'n allen kunnen we dat. We moeten er alleen in geloven. We moeten alleen een beetje meer vertrouwen hebben in onze eigen superkrachten.

Deze bijdrage verscheen in de SamPol-zomerreeks Hoop 2019

• Hoop 2019