ArmenTekort (ATK) wil in onze generatie een einde maken aan kansarmoede met actie, kennis, kunde en kennissen. Wij zien kansarmoede als een segment van armoede, met als bijkomende kwetsuur een laag mentaal zelfbeeld dat keuzemogelijkheden, zelfredzaamheid of veerkracht zonder externe hulp quasi onmogelijk maakt. Dat willen we leren verhelpen in een demonstratieproject door 5000 kansrijken en 5000 kansarmen te verbinden en beiden te versterken.
Empowerment van kansarmen, een beproefd kader, houdt in dat we de latente kracht die in elk individu aanwezig is, helpen ontdekken en ontwikkelen om van daaruit nieuwe veerkracht te bouwen. Met die veerkracht kan hij/zij dan later na het ATK-traject zelf vaardigheden verwerven en naar eigen inzicht verder beslissen over zijn/haar functioneren.
Het innovatieve versterken van de kansrijken gebeurt via een intensieve opleiding, die op zich een didactische uitdaging biedt. We ontwikkelen performante leermethodes met blended learning, Massive Online Open Courses, flipping the class room en de allerbeste trainers. Verder voorzien we in occasionele bijscholing, een web kennisplatform, een tweedelijnshelplijn en veel ondersteuning van ervaren hulpverleners en vanzelfsprekend ervaringsdeskundigen uit de doelgroep.
De ontdekkingstocht van een kansrijke en een kansarme, ‘een duo of buddy gezelschap’ in ATK terminologie, loopt over een periode van ongeveer twee jaar en resulteert in ervaring van de eigenwaarde en bewustwording van keuzemogelijkheden. Een kansarme die zegt: ‘Ik wil, Ik kan’ heeft zijn eerste rijkdom gevonden. Van hieruit kunnen kansen gezien en benut worden.
De grote winst van dit project ligt in de beweging die deze 10.000 verrijkte mensen in onze samenleving brengen. Van hieruit kunnen we een breder draagvlak ontwikkelen voor nieuwe maatschappelijke evenwichten die extreme armoede echt uit de wereld kunnen helpen. We staan op een historisch kruispunt. Het is echter wél onze verdomde plicht om niet bij de pakken te blijven zitten. We zijn het verplicht aan de toekomstige generaties om het minstens te proberen, vertrekkend van een zo juist mogelijke analyse (Kristof Decoster, 2013).
ArmenTekort is geen nieuwe structuur in de armoedebestrijding. We pretenderen geen pasklare aanpak, maar nodigen uit om samen systematisch te zoeken naar oplossingen. Kansarmoede bestrijden vergt meer dan hulpverlenen. Hoewel gestructureerde hulp en adequate rechtenbescherming noodzakelijk zijn, dienen ze verbreed te worden met solidariteit, netwerken en vriendschap. We stimuleren een maatschappelijke inbedding van de kansarme zodat zijn nieuwe krachtontwikkeling verduurzaamt. Het project zal de situatie van uitsluiting empowerend verhelpen, waardoor de kloof tussen de armen die participeren en de rest van de samenleving afneemt, maar hun armoede op zich blijft bestaan. De beweging zal vervolgens de politieke cultuur en socio-economische structuur van onze samenleving beïnvloeden en helpt ongelijkheid en breuklijnen op te lossen (Ghys & Oosterlynck, 2013).
Onze initiële inspiratie in 2011 kwam van de 500 mensen die op zondagavond in de rij staan bij Daklozenhulp Antwerpen, Koen De Vylder die ons de uitdaging aanreikte, Sander de Kramer die ons overtuigde dat het kan, prof. Jan Vranken die een radicale aanpak suggereert, maar vooral door de schrijnende onrechtvaardigheid van kansarmoede zelf. Onze inzichten in de methodiek worden versterkt door de tientallen deskundigen en talrijke initiatieven uit het Vlaamse maar ook Indiase werkveld, die in een open geest significant bijdragen.
Het denkwerk is een co-creatie tussen academici, overheden, kansarmen en hun verenigingen, ervaringsdeskundigen, bedrijven en professionele hulpverleners die kritisch, enthousiast en aanmoedigend hebben bijgedragen aan dit nog steeds voortschrijdend inzicht. We vertrouwen dat we er samen in slagen de rijke theorieën te verbinden met operationele daadkracht in een actieonderzoek dat dit schrijnende probleem van kans- en generatiearmoede aanpakt vanuit het perspectief van de arme. De huidige staat is onder geen voorwendsel aanvaardbaar en we zullen uit deze empirische benadering concrete opschaalbare oplossingen vinden. We nodigen u graag uit tot feedback, nieuwe voorstellen en initiatieven.
Wij beginnen alvast aan een demonstratieproject in drie fasen van ongeveer elk twee tot drie jaar. Met meer dan 10.000 direct betrokken mensen vormen we een beweging die helpt om de oorzaken van armoede anders te bekijken.
Marijke Moens en Theo Vaes
Het volledige actieplan vindt u op www.armentekort.be.
Samenleving & Politiek, Jaargang 21, 2014, nr. 1 (januari), pagina 20 en 21
Abonneer je op Samenleving & Politiek
Het magazine verschijnt 10 keer per jaar; niet in juli en augustus.
Proefnummer? Factuur? Contacteer ons via
info@sampol.be
of op 09 267 35 31.
Het abonnementsgeld gaat jaarlijks automatisch van je rekening. Het abonnement kan je op elk moment opzeggen. Lees de
Algemene voorwaarden.
Je betaalt liever via overschrijving?
Abonneren kan ook uit het buitenland.
*Ontdek onze SamPol draagtas.