Hun doelstelling was om de publieke opinie naar links te doen opschuiven. Ze willen dit doen door met diepgravende opiniestukken en scherpe analyses een constructieve bijdrage te leveren aan het maatschappelijke debat en door met langere essays de ideologische onderbouw van de brede linkse beweging te verstevigen. Met andere woorden, door zowel op de korte als op de lange termijn aan een alternatief discours te timmeren.

De rode draad in hun werking is om tegen die fameuze Vlaamse grondstroom in te zwemmen. De jonge Turken omschrijven het op hun website als ‘stevig buiten de ideologisch hegemonische lijntjes kleuren’. Dit engagement vertaalt zich duidelijk wanneer we hun basismanifest doornemen. Poliargus komt op voor vrijheid, democratie en solidariteit. Het vrijheidsstreven betekent de maximalisatie van levenskansen door het wegwerken van structurele ongelijkheden. Ze kiezen hier dus voor een positieve invulling van de waarde vrijheid: mensen materieel en sociaal in staat stellen om hun geluk na te streven en naar eigen inzichten een goed leven uit te bouwen. Concreet vullen ze dit in hun opiniestukken in met onder andere een pleidooi voor een Europees minimumloon, het behoud van de index of het optrekken van de uitkeringen tot de armoedegrens (materiële vrijheid) en voor de seculiere samenleving en tegen discriminatie (sociale vrijheid).

Volgens hun ideologische koepeltekst is echte vrijheid pas mogelijk bij een vergaande politieke en economische democratisering. De toegang tot onderwijs, zorg, volwaardig werk en andere machtsbronnen moet worden gedemocratiseerd. Ze verwijzen hiervoor naar het concept ‘decommodificatie’ van de Deense socioloog Esping-Andersen. Met decommodificatie wordt het onttrekken van specifieke levensdomeinen aan de liberale marktwerking bedoeld. Ook hier zwemmen ze duidelijk tegen de stroom in.

Bovenstaande politieke en economische democratisering moet echter gedragen worden door solidariteit. De uitdaging voor links is om deze solidariteit met zowel instrumentele argumenten (solidariteit werkt beter) als ethische argumenten (solidariteit is moreel hoogstaander) te verkopen. Je moet zowel de hoofden als de harten van de mensen verleiden.

Opmerkelijk hierbij is dat ze de zogenaamde ‘heilige huisjes’ niet sparen. Zo durven ze met een open geest kritisch nadenken over onderwerpen zoals moslimfeminisme, de berekening van de index, de werking van de vakbonden en de staking als actiemiddel. Steeds gaan ze na wat de pijnpunten zijn en suggereren ze constructieve oplossingen.

Als we de werking van Poliargus gedurende de afgelopen vier jaar onder de loep nemen, dan stellen we vast dat ze weliswaar niet aan de Itinera’s en Liberales van deze wereld kunnen tippen, maar dat ze toch gemiddeld om de 3 à 4 weken in de (gespecialiseerde) pers komen. Niet slecht voor een denktank die op vrijwilligers draait. Maar hier knelt natuurlijk ook het schoentje. Poliargus is onafhankelijk van elke politieke partij of belangengroep, en steunt voor zijn werking louter op vrijwillige bijdragen van redactieleden en sympathisanten. Deze onafhankelijkheid zorgt voor een intellectuele ongebondenheid, maar verhindert ook een professionele werking met betaalde medewerkers. Daarom ook dat Poliargus momenteel op zoek gaat naar structurele financiering bij linkse middenveldorganisaties en sympathisanten. Niet zozeer om hun onafhankelijkheid op te geven, maar wel om nog meer dan vroeger tegen de stroom in te kunnen roeien.

Meer info:www.poliargus.be.

Samenleving & Politiek, Jaargang 21, 2014, nr. 2 (februari), pagina 44 tot 45

• project in de kijker
• Poliargus