AFVAL IS VOEDSEL

Het houden van stadsvarkens en -kippen zorgt voor een zichtbare verduurzaming van de stad, zonder met het vingertje te wijzen. Afval is voedsel en dat verbindt ons allemaal, zeker in een grootstad waar beiden talrijk aanwezig zijn. In de productie van industrieel vlees verspillen we veel energie en grondstoffen, wat leidt tot nefaste gevolgen voor onze eigen gezondheid, klimaat en milieu. Per kilo varkensvlees is er bijna evenveel soja nodig als voer. Wij hergebruiken stedelijk voedselafval eerst als voer voor dieren en dan pas later als compost. Op die manier hoeven we niet alles uit de stad te exporteren.
Onze varkens werken bovendien als lijm tussen mensen. Ze herinneren er ons aan waar ons eten vandaan komt en wat hierbij precies verloren gaat. Daarnaast zorgen de dieren voor meer natuur in de stad en bereiden ze onze grond voor op enkele vruchtbare eindproducten.
Net zoals vorig jaar installeert vzw Het Spilvarken opnieuw de kortste keten van afval naar voedsel. Het levert zo tal van vruchtbare eindproducten op voor en door haar bewoners. Varkens en kippen zijn fantastische en sociale organismen die helpen ons afval op te ruimen, zoals dat in de natuur gebeurt. Daarenboven zijn het uitstekende grondvoorbereiders. Ze verdienen dus een eigen stek in de stad onder bewoners op verloren hoekjes, tuinen en parken.
Samen met buren en bewoners willen we vooral ‘goed boeren’ en een praktijkvoorbeeld zijn om alle stedelijke reststromen aan ruimte, voedsel, afval en mensen te herwaarderen, door deze in te schakelen in de kringloop van de stad. In de deelgemeente Gentbrugge ijveren we - met de komst van nieuwe spilvarkens en kippen - voor de creatie van een ‘voedselbos’.

EEN STAD ALS ECOSYTEEM

Hoe kan je in een stad voeding verduurzamen? Heel eenvoudig. Zo blijkt, als je naar de bewoners kijkt tenminste. Heel wat bottom-up initiatieven in lokale voeding krijgen vorm in Gent, zowel in stadslandbouw, korte keten en kringlopen. Ook vzw Het Spilvarken oefent al doende invloed uit op de besluitvorming in de stad, zowel in snelheid als in flexibiliteit. Want er zijn wel degelijk nieuwe procedures, rollen en verantwoordelijkheden nodig om tot een nieuw en vooral duurzaam stedelijk voedselsysteem te komen. Onze praktijk loopt voor op het beleid. Tal van strategische beleidsaanpassingen zijn gewenst om korte ketens en lokale voeding te ondersteunen.
Wat vzw Het Spilvarken wil aantonen, is dat de voordelen van lokale voedselsystemen en voedselkringlopen meervoudig zijn voor verschillende doelgroepbewoners. Onze projecten vragen om een totaalaanpak waarbij we de rol van voedselkringlopen in stadsontwikkeling, herstellende landbouw, korte ketens, sociale cohesie, afvalverwerking, lokale tewerkstelling en economische duurzaamheid erkennen.
Vzw Het Spilvarken gaat lokaal en sociaal aan de slag met alle voedselverlies in de stad. Het rekent op de inzet van de stad en haar bewoners om hieraan een verdienmodel te koppelen dat lokale actoren, middenstandsorganisaties en besturen overtuigt en sensibiliseert om samen te werken aan een nieuw duurzaam stadsmodel, gericht op zoveel mogelijk maatschappelijke winst.
Deze ambitie past zowel binnen de voedselstrategie als binnen de klimaatdoelstellingen van een grootstad. Het is de gedeelde verantwoordelijkheid van zowel bewoners als stakeholders.
Op weg naar een stad als ecosysteem, starten we dit najaar een reeks deelprojecten en pistes op met één duidelijke doelstelling voor ogen: nog meer verbinding zoeken tussen mensen, afval, voedsel en transport.

Nathalie Snauwaert
Coördinator vzw Het Spilvarken
Meer info: www.hetspilvarken.be

Samenleving & Politiek, Jaargang 22, 2015, nr. 6 (juni), pagina 20 tot 21

• project in de kijker
• Het Spilvarken