Strombeek-Bever, daar staat al 20 jaar mijn bed. En hoewel ik als afgevaardigd bestuurder van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap een lans breek voor 'actief burgerschap', blijft dit in 'mijn' gemeente beperkt tot een bijdrage aan de lokale horeca en middenstand, want op dat vlak hebben Strombeek-Bever en Grimbergen heel wat te bieden. Mijn eigen actief burgerschap situeert zich voornamelijk in mijn werk Brussel en op elk van onze schoolterreinen.

Uiteraard ben ik vanuit mijn opdracht wél bezig met het reilen en zeilen van onderwijs, ook in Grimbergen. Dan stel ik vast dat mijn collega's van GO! basisschool de Regenboog en van het Atheneum Grimbergen heel wat uitdagingen op hun bord krijgen.

Drie jaar geleden kregen beide scholen middelen om extra plaatsen te creëren. De nieuwbouwprojecten stellen ons binnenkort in staat om zo'n 130 extra leerlingen te verwelkomen – een 70-tal in de basisschool en zo'n 50 in de middelbare school. Daar zitten we echt op te wachten. Want hoewel we dankbaar zijn voor de initiatieven die er komen, toch hollen we straks weer achter de feiten aan.

De capaciteitsproblematiek uit zich al bijna zes jaar met een lange rij van kamperende ouders. Aan de basisschool stonden zij maar liefst vijf dagen te wachten om hun kind te kunnen inschrijven. Binnen de twee uur waren alle plaatsen ingevuld. Helaas moesten we 24 kinderen op de wachtlijst noteren. Een extra klasje eigenlijk, als we over de nodige middelen zouden kunnen beschikken. Helaas in de realiteit een gemiste kans om heel wat ouders, die bewust kiezen voor de waarden van het GO! en de kwaliteit van ons onderwijs, te verwelkomen.

Een online registratiesysteem kan dergelijke kampeersessies vermijden. De wil is er bij het GO! en bij het lokale bestuur. Het is dan ook betreurenswaardig dat niet alle scholen mee op de kar willen springen. Struikelblok is het systeem van dubbele contingentering, dat een sociale mix in de (Grimbergense) scholen bewaakt.

De rand oefent een sterke aantrekkingskracht uit op Brussel. Het aantal personen met een vreemde nationaliteit nam de voorbije 10 jaar in Grimbergen gestaag toe. Superdiversiteit is in onze scholen een werkelijkheid waar we moeten mee omgaan. Doen we dat niet, dan wordt diversiteit geen sterkte maar een sociale catastrofe. Willen we onze leerlingen met deze werkelijkheid leren omgaan, dan moeten onze scholen een afspiegeling zijn van de verscheidenheid aan etniciteit, aan culturen, aan levensbeschouwelijke overtuigingen die we ook in de samenleving vinden. De sociale mix in een school kan, nee moet, een tegenwicht bieden aan een gesegregeerde samenleving. Want echt 'samenleven' doen we vooralsnog niet.

Heel wat Franstalige gezinnen uit de rand kiezen voor Nederlandstalig onderwijs, ook dat voelen we in onze scholen. Een vierde van de leerlingen in het secundair onderwijs van Grimbergen heeft Nederlands niet als thuistaal. In het basisonderwijs is dat zelfs bijna 40%. Die taaldiversiteit zien we niet als een negatief gegeven: een positieve houding tegenover meertaligheid is voor het GO! een verbindingsstrategie. Respect voor de thuistaal maakt dat leerlingen zich beter voelen op school en zo meer gemotiveerd zijn om te leren. Door de thuistaal als positieve opstap naar het Nederlands te gebruiken, kunnen we bovendien snel schakelen om deze jongeren dezelfde kansen te geven als hun medeleerlingen. Het creëren van gelijke kansen is immers een kernopdracht van het GO!. Elke jongere, ongeacht zijn achtergrond, moet zijn talenten kunnen ontwikkelen. Ook op dit vlak is er werk aan de winkel in Grimbergen, want de onderwijskansarmoede is er hoog.

Om gelijke kansen te bieden stimuleren we elke jongere om door te groeien en maximale leerwinst te boeken. Daarvoor zetten we in op hun persoonlijke traject. Voor elke leerling bekijken we welke kennis en vaardigheden verder ontwikkeld moeten worden, hoe hij verder uitgedaagd kan worden. Dit vraagt een hele andere schoolorganisatie. Want leerwinst opvolgen kan niet gebeuren door één leerkracht gedurende één schooljaar. Daarom evolueren we naar team- en co-teaching die samen een groep van leerlingen begeleiden en opvolgen. Aan dat onderwijs van de toekomst werkt het GO! vandaag.

Een superdiverse samenleving betekent niet alleen meer taligheid en meer nadruk op leerwinst en gelijke kansen. Het betekent tevens meer levensbeschouwelijke overtuigingen, meer culturele waarden, meer religieuze opvattingen. Scholen krijgen vragen voorgeschoteld waarop niet altijd een eenvoudig antwoord kan geboden worden. Voor onze schoolteams is omgaan met (levensbeschouwelijke) verscheidenheid een essentiële vaardigheid om 'samen leren samenleven' in de praktijk te brengen. We ontwikkelden daartoe een leerlijn 'actief burgerschap' die onze jongeren voedt om als kritische burger, op voet van gelijkwaardigheid en respect, een volwaardige rol op te nemen in de samenleving.

Laat ons daar werk van maken, in Grimbergen en overal in Vlaanderen. Laat ons de superdiversiteit omarmen en een generatie creëren van sterke, actieve burgers in een samenleving die écht samen leeft.

Deze bijdrage verscheen in de reeks Mijn Gemeente, VK 14/10

• vk 14/10
• Grimbergen