Hasselt krijgt na de gemeenteraadsverkiezingen dezelfde coalitie (CD&V/sp.a/groen), eventueel uitgebreid met Open VLD. Tenzij de kiezer er anders over beslist. Maar welke partijen de stad ook mogen besturen, ze staan voor dezelfde uitdagingen: betaalbaar wonen, mobiliteit en van de stad een echte stad maken.

Pro memorie. In september 2017 werd Nadja Vananroye (CD&V) de nieuwe burgemeester van Hasselt. Ze volgde Hilde Claes (sp.a) op na ruzie binnen de socialistische familie en spanningen binnen de coalitie. Hommeles dus. Toch spraken CD&V en Helemaal Hasselt (sp.a en Groen) toen af om ook na de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2018 de coalitie voort te zetten. Mits een nieuw elan binnen de coalitie en een positieve evaluatie.

Dat die evaluatie positief is, hoeft niet te verwonderen. Daarvoor is de aversie van de CD&V voor de N-VA te groot. Dat blijkt ook uit het feit dat er al afspraken zijn met Open VLD om zo nodig de coalitie te verruimen. Het is alleen nog afwachten wat de Hasselaren hierover denken. Zij kunnen de kaarten herverdelen. Hoe dan ook zijn de uitdagingen voor elke coalitie dezelfde.

Vooreerst dit. Hasselt is een aangename woonstad met een uitstekende dienstverlening. Het aanbod aan werk, scholen en voorzieningen inzake welzijn, cultuur en sport zijn op niveau van een centrumstad. Elk jaar groeit de stad met gemiddeld 600 inwoners, waarvan de helft jonger dan 35 jaar. Hasselt is ook de vijfde winkelstad van het land met een aantrekkingskracht tot ver buiten de provincie.

Men zou dus kunnen zeggen dat Hasselt best een dynamische stad is. Helaas is dit slechts het geval tot wanneer de scholen, kantoren en winkels sluiten. Daarna is Hasselt een heel rustig provinciestadje. Omdat alles wat van een stad een stad maakt en mensen blijft aantrekken uit het centrum werd weggehaald. Het cultuurcentrum CCHA ligt tussen de kleine en de grote ring. Daarna werden Kinepolis, de discotheek Versuz en zelfs de kermis uit de stad verbannen.

Van Hasselt opnieuw een bruisende stad maken, is de eerste uitdaging waar het nieuwe stadsbestuur voor staat. Cultuur is een uitstekende hefboom. Leuven en Mechelen staan als voorbeeld. Daarvoor zijn investeringen nodig in zowel de hardware zoals een alternatieve cinema en een kleinere zaal voor podiumkunsten als in de software. Ik denk dan aan bijvoorbeeld de organisaties van biënnales en/of triënnales, kunst in de open ruimte, manifestaties voor een niet noodzakelijk gespecialiseerd publiek, ondersteuning van Hasseltse en bij uitbreiding Limburgse creatieve kunstenaars en het ter beschikking stellen van repetitieruimtes en ateliers. Hiervoor kan er o.a. gekeken worden naar het leegstaand historisch erfgoed en leegstaande overheidsgebouwen. De ambitie om in 2030 mee te dingen naar de titel van Europese Culturele Hoofdstad is een eerste belangrijke aanzet. Om die ambitie helemaal waar te maken, moeten het cultuurhuis CCHA met zijn uitstekende en internationaal gewaardeerde werking en het kunstencentrum Z33, dat momenteel wordt verbouwd en drastisch uitgebreid, de leiding nemen en mee zorgen voor een dynamiseren van de stad. Voorts moet Hasselt met zijn uitgebreid aanbod aan hoger onderwijs (UHasselt, PXL, UCLL) het aandurven om een echte studentenstad te zijn, inclusief studentikoze activiteiten.

Betaalbaar wonen in het centrum is de tweede uitdaging. Overal in de stad en rond de kanaalkom – de zogenaamde Blauwe Boulevard – werden en worden nog altijd dure appartementen gebouwd. Die worden door oudere mensen van buiten de stad gekocht nadat ze hun villa verkochten. Dat is goed voor de stadskas, zij betalen veel personenbelasting en onroerende voorheffing. De keerzijde van de medaille is dat het centrum langzaam verandert in een seniorie waar de inwoners ruim op tijd op stok gaan. Er is grote nood aan betaalbare woningen in en dicht tegen het centrum voor jonge gezinnen die – net zoals bijvoorbeeld in Antwerpen, Gent en Leuven – niet langer behoefte hebben aan een grote villa en twee auto’s op de oprit, maar willen genieten van wat een echte stad te bieden heeft aan werk, winkels, cultuur en ontspanningsmogelijkheden.

Ook de mobiliteit is een probleem. Neen, de files naar Hasselt zijn niet vergelijkbaar met die naar Brussel en Antwerpen maar worden in snel tempo alsmaar langer. Het nieuwe parkeergeleidingssysteem is een eerste aanzet tot oplossing. Maar er is meer nodig. Dan denken we aan een herinrichting van de grote ring, busbanen, een scheiding van het fietsverkeer van het autoverkeer via parallelle binnenwegen en een doorgedreven P&R-aanbod. En de stad moet het ook aandurven om het centrum binnen de kleine ring volledig verkeersvrij te maken, uitgezonderd voor de bewoners. Nu rijden nog veel te veel mensen tot in het centrum in de hoop er een parkeerplaats te vinden die er toch niet is.

De nu aflopende legislatuur investeerde de stad o.a. in een nieuw stadskantoor, een nieuw zwembad en een nieuw veiligheidscampus (politie en brandweer). Dat is niet meer nodig en zo komt er geld vrij voor nieuwe investeringen. Die moeten vooral gaan naar de deelgemeenten. En dan hebben we het niet over investeringen in stenen, wel over ondersteuning van de lokale organisaties en investeringen in de publieke ruimte zoals de aanleg van kleine speeltuinen, sportpleintjes en gezellige zithoeken in het groen. Het brengt de mensen opnieuw samen.

Deze bijdrage verscheen in de reeks Mijn Gemeente, VK 14/10

• vk 14/10
• Hasselt