één

Sint-Niklaas is een binnen-buitenstad, iets bizar tussen Antwerpen en Gent. Massa's mensen komen er les volgen, of om zich te laten verzorgen in het ziekenhuis, om deel te nemen aan het vrijdaggebed in een moskee of voor een evenement op de Grote Markt. Daarna keren ze terug naar hun woonst, ergens. De binnenstad is dun bevolkt, de straten en pleinen zijn niet voorzien op rust en romantiek. In de winkelstraten is veel leegstand. De Grote Markt is vaak kaal en leeg, maar het Shopping Center richting E17 krijgt jaarlijks zo'n zes miljoen bezoekers.

twee

20.000 leerlingen volgen er dagelijks les, voor 91% in scholen van het katholieke net. Het onderwijs is traditioneel, de leerlingen gezagsgetrouw. Zo is de mentaliteit van deze stad. Er is al vele decennia een rechtstreekse treinverbinding met Leuven omwille van het katholieke van de universiteit daar. Ondertussen werden zowat alle parochies afgeschaft of gecentraliseerd. Er zijn drie moskeeën, de splinternieuwe Marokkaanse moskee is waarschijnlijk de grootste van Vlaanderen.

drie

Duizenden mensen laten zich verzorgen in het AZ Nikolaas. Het is de fusie van het katholieke ziekenhuis Maria Middelares met de stadskliniek en de ziekenhuizen van Sint-Gillis, Lokeren, Beveren, Hamme en Temse. Er werken zo'n 2.400 mensen en 200 artsen. In de regio is er geen concurrentie meer. Sint-Niklaas telt twee gerenommeerde psychiatrische ziekenhuizen, ze bezetten een flink stuk van het grondgebied.

vier

De stad heeft geen stromend water behalve in de riolen die eigendom zijn van een Amerikaans bedrijf. Het is er letterlijk en figuurlijk droog. Er zijn geen historische omwallingen zodat de stad zich in alle richtingen uitbreidt als een vlek. Aanzwellende complexiteit.

vijf

Vorige coalities reorganiseerden de grootste Grote Markt in functie van machtige evenementen 'om de stad op de kaart te zetten'. Dat was een paar keer nuttig bij de feestelijkheden, bijvoorbeeld bij het 800 jaar bestaan van de stad, het opstijgen van ballons, de commerciële inhuldiging van Sinterklaas of een passerende wielerkoers. Maar het plein is ongeschikt voor individuele voetgangers, fietsers en automobilisten. In deze stad kan je niet flaneren.

zes

Sint-Niklazenaren vallen mekaar niet lastig, het is elk voor zich. Toch is er een kleurig assortiment van verenigingen. Opvallend veel, achter de gevels. Begin september loopt Villa Pace, het festival waarbij die groepen en organisaties zich manifesteren. Dat is mooi in Sint-Niklaas.

zeven

Enkele minuten na de uitslag van de vorige gemeenteraadsverkiezingen werd – in gebrekkig Nederlands – het akkoord tussen N-VA en het kartel sp.a/groen aangekondigd. N-VA-burgemeester Lieven Dehandschutter is geheelonthouder, fietser en minzaam. Hij geeft zijn partij een braaf en vriendelijk aanschijn. Voor zijn beslissingen laat hij zich adviseren door studiebureaus. Overleg met de burger lukt aan geen kanten. Sinds eeuwen is er daarbij geen traditie.

acht

Groen is haast nog vriendelijker. Maar toen de partij zich realiseerde dat zowat elk gezin in deze stad haar asbestdode heeft, talmde het opvallend lang om de milieuonvriendelijke ex-producent van asbestproducten en uitbater van een vervaarlijk asbeststort in een woonwijk terecht te wijzen. N-VA en sp.a bewaren schijnbaar wél een vriendschappelijke relatie met die uitbater. Misschien was dat mede de oorzaak voor de breuk in het kartel met sp.a.

negen

Sp.a verloor haar boegbeeld Freddy Willockx en partner Groen. De partij bestuurt sinds 1989. Nu profileren ze zich krampachtig als progressief en gaan 'resoluut voor een groene, leefbare en propere stad. Een sociale, inclusieve en kindvriendelijke stad, waar het veilig en betaalbaar wonen is. Voor jong én oud, voor alleenstaanden én gezinnen'.

tien

CD&V, Vlaams Belang, Open VLD en PVDA behaalden bij de vorige verkiezingen respectievelijk, zeven, vijf, twee en nul zetels in de gemeenteraad. CD&V was lang de leidinggevende partij. Wat ze nu voorstellen is kinderlijk: 'Een frisse blik op de een warme stad begint bij jou'. PVDA wil militant en met een blijkbaar goede dossierkennis een zetel in de raad verwerven. Veranderingen worden lastig, in de stad heerst een apolitiek klimaat. Het heeft te maken met de ongeloofwaardige alles-is-altijd-goed communicatie vanuit het bestuur.

elf

Er leven grote twijfels over de luchtkwaliteit en de veiligheid van de kerncentrales van Doel. De koeltorens zijn schrikbarend zichtbaar vanuit de stad. Soms, in het weekend lozen de bedrijven op linkeroever hun bekende stinkende walm.

twaalf

De bibliotheek en academies worden geroemd om hun kwaliteit. In Sint-Niklaas kan men heerlijke concerten meemaken en felle theaterproducties. Alleen: de stadsschouwburg is mismaakt, vanaf de zesde rij zie je nog slechts de bovenkant van de bühne.

dertien

De stad verloor eind vorige eeuw haar complete textiel- en metaalindustrie. Volgens de studiedienst van het ACV waren er in het arrondissement Sint-Niklaas eind juni 2018 6.858 niet-werkende werkzoekenden, dat is 13,5% minder dan in juni 2017. Voor de stad Sint-Niklaas gaat het over 2.682 niet-werkende werkzoekenden, daarbij 1.169 'allochtonen': 43,5%. De werkloosheidsgraad ligt 7,6% hoger dan het Vlaams gemiddelde. De daling is een feit en zakt naar het Vlaams gemiddelde. In Sint-Niklaas zijn er 18,9% meer vacatures dan in juni 2017. Dat is 6,9% meer dan het Vlaamse gemiddelde van 12%.

veertien

In Sint-Niklaas is nood aan zorg en romantiek.

Deze bijdrage verscheen in de reeks Mijn Gemeente, VK 14/10

• vk 14/10
• Sint-Niklaas