Zomer, tijd om op vakantie te gaan! Voor het eerst sinds lange tijd besloot ik niet naar het buitenland te trekken, maar wel te kamperen in onze eigenste Ardennen. Een tentje opzetten in de buurt van La Roche, en twee weken genieten. Zoals het op een camping betaamt, zegt iedereen steeds oprecht goeiedag tegen elkaar. Na dag één was het me al duidelijk dat 90% van de andere kampeerders ook uit het Antwerpse kwamen. Het duurde niet lang voordat sommige campinggasten me zelfs een klein kacheltje aanboden, omdat het 's nachts wel heel erg koud kon worden. Het waren stuk voor stuk vriendelijke mensen.

Na de verkiezingen werd ik net zoals de helft van Vlaanderen met een politieke kater wakker. Bijna één op de vijf Vlamingen had op het Vlaams Belang gestemd. Ik vroeg me echt af: 'wie zijn al die mensen?'. Binnen mijn eigen vriendenkring kon ik me niet inbeelden wie op het Vlaams Belang had gestemd. Wel, op de camping nabij La Roche had ik ze gevonden. Eén voor één vertelden ze me tussen de soep en de patatten dat ze op Vlaams Belang gestemd hadden. Dit waren geen zonderlingen die hun voorste tanden kwijt waren door elk weekend te vechten op een parking nabij Deurne-Noord. Dit waren geen jongeren in deftige pakken die zich in de Alt-Right beweging thuis voelden. De partij zelf is verwerpelijk, maar dit waren doodgewone mensen die bovendien ook nog vreselijk aardig en behulpzaam bleken te zijn.

Enkele keren kon ik het niet laten om door te vragen op hun stemgedrag. Het antwoord ging van 'Ja, je moet op iets stemmen he' tot 'Wij kunnen een verdere migratiestroom niet aan, dan kunnen mijn kinderen geen deftig pensioen meer krijgen!'. Deze antwoorden gaven mij gek genoeg hoop. Hoop voor progressief Vlaanderen om te groeien. Afgelopen verkiezingen zaten de meeste progressieve partijen vooral in elkaars vaarwater. Hier schoten we echter niets mee op. Als wij, progressieven, weer vooruit willen, zullen we onze stemmen ook elders moeten gaan halen. Ik ben ervan overtuigd dat een groot deel van de Vlaams Belang-stemmers geen xenofoben of racisten zijn. Ze hebben oprecht meer schrik dat hun kinderen misschien geen deftig pensioen kunnen krijgen, dan dat ze bang zijn van een Noord-Afrikaan. Echter slagen enkele partijen er zeer goed in de framing zó te zetten dat mensen met allochtone roots rechtstreeks verantwoordelijk zijn voor onder andere onze stijgende pensioenleeftijd. Ze krijgen de simpele drogreden voorgeschoteld: 'Je hebt 1 euro, en je mag kiezen of deze naar pensioenen gaat of naar een nieuwkomer'. Dit klopt natuurlijk niet. Het vraagstuk moet niet enkel zijn 'Wie krijgt welk stuk van de taart?', maar vooral 'Hoe kunnen we de taart groter maken?'.

Het is nu aan de progressieve partijen om deze stemmen stuk voor stuk terug te winnen. In discussies rond 'hoe' wordt er vaak over 'linkser' of 'rechtser' gesproken. Hier zullen we echter geen soelaas in vinden. Volgens mij ontbreekt het momenteel aan een duidelijke, heldere droom. Een droom die mooi en groots, doch realistisch is om op te boksen tegen de nachtmerrie die ons momenteel wordt voorgeschoteld. En iedereen weet dat een nachtmerrie vaak intenser is en langer blijft hangen dan een fijne droom. Het parcours waarbij we de in het verleden verworven rechten verdedigen en deze stap voor stap uitbouwen, is niet groots genoeg om de 'migratie-nachtmerrie' of de 'Wallonië-nachtmerrie' te bestrijden. De droom waar ik het over heb, moet niet linkser of rechtser zijn, maar anders!

Wat deze droom voor mij mag zijn, is een federale 'Verenigde Staten van Europa' gebaseerd op eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en de eerbiediging van de mensenrechten. De uitdagingen waar we momenteel voor staan – klimaatopwarming, belastingontduiking, migratie – kunnen we enkel echt aanpakken door een groots, sterk en sociaal Europa. En hoe je het ook draait of keert, ik ben er van overtuigd dat mijn buurman op de camping nabij La Roche zich ook door deze droom kan laten verleiden.

Deze bijdrage verscheen in de SamPol-zomerreeks Hoop 2019

• Hoop 2019