VLAAMSE LASAGNE

In onze samenleving, waar identiteit steeds hoog op de politieke agenda staat, is intersectionaliteit een begrip dat ons de laatste jaren zowat overal naar het hoofd is geslingerd.

In een lyrische bui vergeleek onze minister-president, Jan Jambon, zijn eigen identiteit zelfs met de laagjes van een lasagne. Een lasagne die nogal zwaar op de maag kan liggen, is een mooie vergelijking met een Vlaamse identiteit die zogezegd geen invloed ondervonden heeft van andere culturen. Uiteraard zit de werkelijkheid iets complexer in elkaar. Net zoals cultuur is identiteit erg fluïde. Beide zijn onderhevig aan verandering van buitenaf, want enkel zo kunnen we geïnspireerd blijven en verder evolueren.

De Vlaamse identiteit is al lang niet meer wat die 50 jaar geleden was. Kijk maar naar aangenomen kinderfeesten zoals Halloween. Maar terug bij de les Jaouad, de gehechtheid van de Vlaming aan kinderfeesten zou te ver leiden. Nu gaat het over intersectionaliteit.

INTERSECTIONALITEIT IN DE STRIJD TEGEN DISCRIMINATIE

Intersectionaliteit (ook wel kruispuntdenken) is het fenomeen waarbij 'maatschappelijke ongelijkheid zich voordoet langs verschillende assen die elkaar snijden'. Er zijn in totaal 14 assen, gaande van leeftijd over geslacht tot klasse, nationaliteit, gezondheid, verblijfsstatuut, seksuele oriëntatie, enzovoort.

Het begrip intersectionaliteit wordt onder andere gebruikt binnen genderstudies, sociologie en bepaalde politiek maatschappelijke discussies. Het werd in 1989 geïntroduceerd door de Amerikaanse jurist, burgerrechtenactivist, feminist en hoogleraar Kimberlé Crenshaw.

Intersectionaliteit is een goede tool om te weten te komen waar een individu op het spectrum staat wanneer het aankomt op discriminatie. Ik excuseer mij reeds bij de witte opgeleide man, maar als je hem vergelijkt met een laaggeschoolde zwarte transvrouw die aan sekswerk doet, gaat zij veel meer drempels tegenkomen en discriminatie ervaren vanwege haar identiteit.

IN HET VERLEDEN BLIJVEN HANGEN

Tijdens een vrouwenmars in New York droeg er iemand het opschrift 'Feminism without intersectionality is just white supremacy'. Of we het nu willen of niet, de Vlaamse samenleving en de identiteit die daar volgens velen vandaag bij hoort is een overblijfsel uit de vorige eeuw. Een samenleving waar de vrouw niet uit werken ging, homoseksualiteit nog strafbaar was en waar een psycholoog een klacht indiende bij de tuchtrechtbank van de psychologencommissie omdat een collega zich te sexy gedroeg en kleedde. Ah nee, dat was in de eerste week van januari 2021.

Dat de psychologencommissie een vrouw zo aanpakt, is geen toeval. In het buitenland zien we dezelfde mechanismen: de Finse Premier Sanna Marin veroorzaakte heel wat controverse omdat ze een blazer droeg met niets daaronder en in Nederland krijgt Stella Bergsma talloze haatlozingen via Twitter omdat ze vrij van geest is en haar stem in het debat over seksualiteit gebruikt.

De Finse Premier Sanna Marin veroorzaakte heel wat controverse omdat ze een blazer droeg met niets daaronder.

Raar dat de misogynie en het seksisme uit de vorige eeuw zijn blijven hangen, want die hadden we toch overboord gegooid bij onze bevrijding van de vrouw. Dat pretenderen we althans als verlichte samenleving. 'Wij hebben de vrouw bevrijd. Ga werken. Kleed je hoe je wil. Laat je niet onderdrukken. Doe geen hijab aan, want dat is een teken van die onderdrukking.' Het lijkt wel dat wat een vrouw ook doet, wij als samenleving daar nooit tevreden mee zullen zijn.

DE TOEKOMST IS AAN DE VROUW

Feminisme anno 2021 hoort intersectioneel te zijn, want onderdrukking van vrouwen is niet gebonden aan een bepaalde cultuur. Het gaat over de onderdrukking van alle vrouwen en hun zelfbeschikkingsrecht om de godin te zijn die ze willen zijn, met kleren aan of zonder.

Misschien kan een vrouw, net zoals in de Bijbel, maar twee rollen spelen in haar leven: hoer en heilige maagd. Vreemd als je bedenkt dat we ook God en Zijn Boek vorige eeuw bij het vuil hadden gezet. Uitgerekend wij hebben toch vrouwen seksueel bevrijd om te zijn wie ze zijn. We hebben de kennis en de macht om onze Verlichting op te dringen aan andere mensen in onze samenleving. Zoals aan moslims bijvoorbeeld: 'Kijk een vrouw die zich bedekt, dat kan toch niet'. Een vrouw die zich bedekt kan niet, een vrouw die te veel toont kan niet, een vrouw die openlijk over haar orgasme spreekt kan niet, een vrouw die abortus pleegt kan niet, en ga zo voort.

Het is een belangrijke discussie die hoognodig is en waar wij als samenleving constructief over in gesprek moeten gaan. Zij het wel een gesprek dat enkel vrouwen aangaat en individuen die zich als vrouw identificeren. Als man hebben wij hier geen stem in. We kunnen er wel veel uit leren, want laat ons eerlijk zijn: een vrouw is een hoger wezen, zij brengt leven voort en zij zal de toekomst waarborgen. Wat doen wij als man, behalve onze plek innemen, de schouders breed opzetten en eisen hoe vrouwen zich wel of niet kleden?

Wij als mannen stellen ons als in bepaalde gesprekken best wat terughoudend op.

Het wordt hoog tijd dat wij als mannen onze plaats kennen! En die plaats bevindt zich naast vrouwen, als gelijken. Daaruit volgt dat wij ons als mannen in bepaalde gesprekken best terughoudend opstellen zodat we kunnen leren van vrouwen en zodat we hen begrijpen, want elke vrouw is anders. Of een vrouw zich helemaal bedekt of net niet, staat los van het respect dat zij verdient en dat wij als mannen horen te geven zonder haar integriteit en zelfbeschikkingsrecht in twijfel te trekken. #baasovereigenhoofd #baasovereigenlijf #istandwithkaat

• discriminiatie
• feminisme
• column