Nu zondag trekt ABVV breed naar de nationale betoging United Against Racism in Brussel. Dat is niet zomaar een statement. Discriminatie bestrijden, is een fundamenteel onderdeel van ons vakbondswerk. Of het nu oudere werknemers zijn, vrouwen of mensen met een migratieachtergrond, iedereen die op basis van kenmerken die niets met werk te maken hebben een job door de neus geboord krijgt is er een te veel.

Helaas is er nog erg veel werk te verzetten. Dat bleek opnieuw vorige week, toen vijf universiteiten een onderzoek publiceerden naar de positie op de arbeidsmarkt van personen met een migratieachtergrond. Ons land, zo blijkt, draagt voor de werkzaamheidsgraad van deze groep de Europese rode lantaarn. Met 48,9% zijn er nergens anders zo weinig werknemers van buiten de EU aan de slag. Frankrijk, het voorlaatste land, doet 10% beter.

Uit praktijktesten blijkt dat maar liefst 63% van de niet-aanwervingen te maken heeft met de migratieachtergrond van de sollicitant.

De oorzaak, zo melden de onderzoekers, ligt grotendeels bij discriminatie. Uit praktijktesten blijkt dat maar liefst 63% van de niet-aanwervingen te maken heeft met de migratieachtergrond van de sollicitant. Deels gaat het om werkgevers die zelf discrimineren of die denken dat hun werknemers of klanten niet om kunnen met migranten. Deels speelt onzekerheid over de kandidaat. Vrouwen met een migratieachtergrond zijn dubbel benadeeld. Ook vrouwen hebben immers nog steeds met een resem vooroordelen te maken.

EEN STRIJD VAN LANGE ADEM

Het werk tegen deze discriminatie op de werkvloer is er een van lange adem. Een strijd die we bovendien op verschillende echelons tegelijk moeten voeren. Zo zetten we al geruime tijd in op diversiteitsconsulenten. Zij helpen bedrijven via hun delegees om te gaan met de soms zeer diverse profielen van werknemers. Wat kan je bijvoorbeeld doen als werknemers elkaars taal niet voldoende beheersen? Antwoord: werk met pictogrammen en goede afspraken. Binnen de Commissie Diversiteit van de SERV geven we samen met de werkgeversorganisaties al 20 jaar diversiteitsadvies aan de Vlaamse regering. Ook in de Commissie Economische Migratie doen we dat. Daarbij moeten we regelmatig in de stellingen.

Wanneer discriminatie aangepakt wordt, doen we tegelijk iets aan onderbezetting en dus werkdruk.

Waarom doen we dat? In de eerste plaats omdat we als vakbond opkomen voor alle werknemers. Maar evenzeer omdat een beter diversiteitsbeleid en het uitbannen van discriminatie en uitbuiting alle werknemers ten goede komt. Wanneer sociale dumping bestreden wordt, helpt dat de uitgebuite vluchteling, maar ook de Belgische werknemer wiens job bedreigd wordt. Wanneer discriminatie aangepakt wordt, doen we tegelijk iets aan onderbezetting en dus werkdruk. Wanneer een bedrijf een goed diversiteitsbeleid voert, is dat goed voor de verstandhouding op de werkvloer én leidt dat tot maatregelen die een veel bredere groep ten goede komen.

VLAAMSE REGERING BLIJFT IN GEBREKE

Een brede vaststelling op al deze niveaus is dat het Vlaams beleid weliswaar wakker schiet op crisismomenten, maar helaas van een slecht geheugen getuigt voor wie later nog eens checkt. Zo waren aanvankelijk alle Oekraïners zeer welkom en kregen ze snel rechtstreeks toegang tot onze arbeidsmarkt, maar moeten ze zich ondertussen wél verplicht inschrijven bij VDAB ‘omdat de cijfers laag zijn’. Daarbij negeert minister van Werk, Jo Brouns (CD&V), dat het vaak over alleenstaande vrouwen met kinderen gaat die op de vlucht sloegen voor de oorlog, een groep die ook zonder taaldrempels en trauma’s extra ondersteuning nodig heeft.

Hilde Crevits voerde een strengere voorrangsregeling in voor de kinderopvang, waardoor kwetsbare groepen minder toegang krijgen tot de kinderopvang.

Misschien had hij voor het invoeren van de inschrijvingsplicht nog even moeten praten met CD&V-collega Hilde Crevits. Die voerde een strengere voorrangsregeling in voor de kinderopvang, waardoor mensen die minder dan 4/5^de werken of een opleiding volgen zowel als kwetsbare groepen minder toegang krijgen tot de kinderopvang. Alleenstaande vrouwen, zo lezen we in de tabellen, zijn bij uitstek de groep die daarbij uitgesloten wordt. Ook mensen met een migratieachtergrond, die vaker dan anderen in tijdelijke en deeltijdse contracten terechtkomen, worden stevig geraakt. Met een brede groep organisaties trekken we binnenkort naar het Grondwettelijk Hof tegen deze nieuwe kinderopvangregels. Nochtans hadden we met zowel werkgevers- als werknemersorganisaties al zeer kritisch gereageerd.

DREMPELS VOOR MIGRANTEN

Ook op andere beleidsterreinen stellen we dit vast. Deze legislatuur werden op tal van vlakken drempels ingebouwd voor migranten. Van betalende inburgeringscursussen over taaltesten in het onderwijs, hoe lang je hier moet wonen om toegang te krijgen tot de zorgverzekering of de strenge voorrangsregels voor sociale woningen, tot het uitsluiten van verenigingen die minderheden willen organiseren en verdedigen op etnisch-culturele basis.

Deze legislatuur werden op tal van vlakken drempels ingebouwd voor migranten.

Het schept een beeld van een overheid die heel veel verwacht van mensen, en nog net wat meer van zij met een migratieachtergrond. De toonaard die daarbij weerklinkt, helpt simpelweg niemand vooruit.

• column
• discriminatie
• arbeidsmarkt