Sinds 20 november weten we het (bijna) zeker: Guy D’Haeseleer wordt de volgende burgemeester van Ninove. Zowel Vooruit-Groen, Positief Ninove (VLD/CD&V) als N-VA heeft beslist om geen klacht in te dienen bij de Raad voor Verkiezingsbetwistingen naar aanleiding van mogelijke verkiezingsfraude bij de lokale verkiezingen van 13 oktober. Allen maken ze de berekening dat een klacht – en de mogelijke herverkiezing die daaruit volgt – de uitslag alleen nog meer in het voordeel van Forza Ninove zou doen kantelen. Enkel minister van Binnenlands Bestuur, Hilde Crevits (CD&V), kan nog stokken in de wielen steken, mocht zij een negatief advies van de procureur-generaal volgen. Maar laten we er voor dit stuk maar vanuit gaan dat Vlaams Belang voor het eerst de sleutels van een stadhuis in handen krijgt.

Wat mogen we daarvan verwachten? Moeilijke vraag. In de eerste plaats omdat er nog geen bestuursakkoord is. Een bestuursakkoord is doorgaans het resultaat van een onderhandeling tussen twee of meerdere partijen. Aangezien Forza Ninove de absolute meerderheid heeft behaald, waren onderhandelingen niet nodig. Dat komt Guy D’Haeseleer goed uit. Hij houdt op deze manier de kaarten nog stevig tegen de borst en stelt zich niet kwetsbaar op door al een inkijk te geven in de plannen die hij de komende zes jaar met Ninove heeft. Hij weet als geen ander dat er met een vergrootglas naar Ninove zal worden gekeken. Het is nu al duidelijk dat hij niet roekeloos te werk zal gaan. Dat zei hij ook letterlijk op de persconferentie waarop hij zijn schepencollege voorstelde. Hij zou zich eerst goed informeren en temperde alvast de verwachtingen door te zeggen dat de budgettaire marges heel beperkt zijn. Dat staat natuurlijk haaks op zijn verkiezingsbeloftes, waarvoor veel geld nodig is: een nieuwe evenementenhal, carnavalswerkhallen, 24/7 permanentie op het politiekantoor, een vernieuwde stationsomgeving, meer rechtstreekse treinverbindingen tussen Ninove en Brussel, … We zullen moeten wachten op zijn eerste begroting volgend jaar om te zien wat hiervan in huis komt.

We zullen moeten wachten op zijn eerste begroting volgend jaar om te zien wat van zijn verkiezingsbeloftes in huis komt.

Een meer fundamentele vraag is hoe iemand die al zijn hele politieke carrière een campaigner is, van dienstbetoon zijn handelsmerk heeft gemaakt en dertig jaar lang oppositie heeft gevoerd, omgaat met de beleidsverantwoordelijkheid. Wie naar het Play4-programma Wij zijn van Nienof! heeft gekeken, weet dat de man op zijn zachtst gezegd een atypisch politicus is. Hij brengt voedselpakketten aan huis, organiseert uitstappen en eetfestijnen, vult mensen hun belastingbrieven in en is alomtegenwoordig in de Ninoofse cafés. Voor parlementair werk heeft hij geen tijd. Dat zal allemaal veranderen nu hij een stad van 40.000 inwoners moet gaan leiden. Heeft een burgemeester nog tijd voor al die randzaken? En hoe wordt de straatvechter een bestuurder?

D’Haeseleer heeft zichzelf alvast een heel aantal bevoegdheden gegeven: Integrale Veiligheid, Personeel, Preventie en Welzijn op het werk, Sociale woningen, Communicatie en Burgerzaken. Hoofd van de politie, hoofd van het stadspersoneel en hoofd van de communicatie dus. Zijn politieke droom wordt werkelijkheid. Hij zal de touwtjes op die manier strak in handen hebben. Maar er blijkt ook weinig vertrouwen uit in zijn politiek personeel. Zo is er een schepen bevoegd voor Jeugd, Sport en Dierenwelzijn (Malika Sclacmender) en een andere voor Lokale Economie en Huisvesting (Evi Bické). Toch erg magere portefeuilles. D’Haeseleer zal zijn fractie ook goed op één lijn moeten houden, want met slechts 1 zetel op overschot kan zijn meerderheid er snel liggen bij een intern geschil.

D’Haeseleer zal zijn fractie goed op één lijn moeten houden, want met slechts 1 zetel op overschot kan zijn meerderheid er snel liggen bij een intern geschil.

Het is uitkijken hoe de oppositie hiermee omgaat. De burgemeester en zes van haar zeven huidige schepenen verhuizen naar de oppositiebanken. Vaak mensen die er al twee of meer legislaturen met een uitvoerend mandaat hebben op zitten. Dat heeft een aantal voordelen, maar vooral toch nadelen. Het grootste voordeel is dat de stad geen geheimen kent voor die mensen. Ze kennen de ins en outs van elk dossier (of worden toch geacht die te kennen), weten hoe de stadsfinanciën er voor staan en hebben hun contacten binnen de administratie. Maar dat weegt niet op tegen de nadelen. Zoals ik eerder in Samenleving & Politiek (2024/2) schreef, is Ninove de laatste jaren niet goed bestuurd. Dat zal D’Haeseleer handig gebruiken tegen hen. Dat hij zijn verkiezingsbeloftes niet kan waarmaken, zal dan niet aan hem liggen, maar aan de puinhoop die zij hebben achter gelaten en die hij eerst moet opkuisen. De ambtenarij zal niet meewillen. Hogere politieke niveau’s zullen hem dwarsbomen. En ondertussen zal hij via symboolpolitiek de Ninovieters toch het gevoel geven dat hij wel degelijk zaken in beweging zet. Langs de invalswegen zullen borden met “Ninove, Vlaamse stad” de mensen verwelkomen. In de bibliotheek zullen meer rechtse, Vlaamse boeken te vinden zijn. Ingrijpender zal het zijn voor mensen die steun vanuit het OCMW voor socio-culturele participatie geweigerd zien omdat ze onvoldoende Nederlands spreken. Hij kan zelfs zo ver gaan om een soort dienstbetoon vanuit het stadhuis te organiseren, en bijvoorbeeld zijn dienst openbare werken inzetten om wegen of voetpaden heraan te leggen op aanvraag in plaats van dat het past binnen een breder mobiliteitsbeleid.

Guy D'haeseleer zal via symboolpolitiek de Ninovieters toch het gevoel geven dat hij wel degelijk zaken in beweging zet.

Het wordt voor D’Haeseleer dus een moeilijke evenwichtsoefening. Tussen dossierkennis opbouwen en aanwezig zijn buiten het stadhuis. Tussen werken binnen de grenzen van een stadsbegroting en zijn grote beloftes nakomen. Tussen cliëntelisme en burgemeester zijn van elke Ninovieter. Maar of hij daar binnen 6 jaar voor beloond dan wel afgestraft wordt, durf ik hier nog niet te zeggen.

Samenleving & Politiek, Jaargang 31, 2024, nr. 10 (december), pagina 34 tot 35

• Ninov
• Guy D'Haeseleer
• Forza Ninove