Het beeld van een nieuwe Zwarte Zondag lijkt soms al een zekere zaak te zijn. Ook sommige nieuwsmedia lijken het verkiezingsresultaat al ingeschreven te hebben; Vlaams Belang wordt (mogelijk) de grootste partij van Vlaanderen, de enige vraag is of ze een meerderheid zal behalen met N-VA.

Niet alleen is die analyse voorbarig, ze is ook schadelijk. Ze zorgt voor een nog nauwelijks kritische blik op de partij zelf. Na jarenlange kritiek op het extreemrechtse geluid lijkt een deel van de politiek en opiniemakers zich daarbij neer te leggen. Want zijn ze niet gematigder geworden? Zijn ze niet bezig met een schoonmaakoperatie?

Niet dus. Wie Vlaams Belang dagelijks aan de slag ziet, weet beter. Als een ideale schoonzoon wordt het beeld wat opgepoetst, zolang de ouders opletten natuurlijk. Daarna komt de ware aard weer naar boven: een asociale partij die het parlement enkel gebruikt als het hen goed uitkomt.

Ze lopen tegenwoordig allemaal in maatpak rond. Met net geknipt haar lijken ze allemaal op Tom Van Grieken. Maar de laag vernis is dun. Vooruit zal blijven strijden om het ware gelaat van Vlaams Belang bloot te leggen. Dat is onze verdomde plicht.

Want al doen ze nog zo hun best om hun standpunten sociaal te laten lijken, ze zijn het niet. En hun gemiddelde parlementslid verhult dat minder goed dan de grote leider. In het Vlaams Parlement zien we twee zaken telkens terugkeren: het recht van de sterkste en de inhoud als bijzaak.

Ten eerste kiezen ze consequent het recht van de sterkste. De bescherming van de burger is bijzaak, inspelen op de onderbuik is de prioriteit. Zo wordt de overheid altijd verdacht. Steeds eindigt het op dezelfde manier: de zwakste groep wordt geviseerd. Zolang de schuld maar stevig in een ander zijn schoenen kan worden geschoven.

Neem de wooncrisis. Volgens Vlaams Belang los je dat niet op met meer sociale woningen. Bonjour gewoon iedereen die een kleur heeft eruit. 'Profiteurs' noemen ze dat dan, de boodschap is er niet minder helder om. Vaak is het nóg doorzichtiger. Sinds kort profileert Vlaams Belang zich als voorstander van holebirechten. Al blijkt het in de praktijk vooral een manier om moslims te bashen. De zogezegde strijd voor 'gelijke kansen' en 'rechten voor de LGBTQIA*-gemeenschap' is extreem beperkt. De doelgroep is plots wel heel beperkt: transpersonen kunnen niet op steun rekenen. En het lerarentekort wil Vlaams Belang aanpakken met een kliklijn om linkse leerkrachten zo snel mogelijk te kunnen ontslaan.

Sinds kort profileert Vlaams Belang zich als voorstander van holebirechten. Al blijkt het vooral een manier om moslims te bashen.

Zo is de rode draad bij Vlaams Belang, voor wie goed kijkt, snel gevonden. Het handelt in angst, frustratie en onzekerheid. Bent u boos? Het is altijd de schuld van een ander. De overheid, de Walen, de 'buitenlanders'. Het uiteindelijke resultaat? Een zwakke overheid, waarbij het recht van de sterkste geldt. De slachtoffers? Onze meest kwetsbaren en de gewone Vlaming. Veel mensen zijn terecht kwaad en gefrustreerd, maar het enige antwoord daarop is sterk beleid, niet de vinger wijzen.

Daarnaast is er nog een tweede rode draad: de inhoud doet er niet zo toe en is heel kneedbaar. Ja, er zijn zeker standpunten waarin het Vlaams Belang kleur bekent. Ik noemde er net een aantal. Maar daarnaast?

Let wel, het is zeker niet oorverdovend stil aan de rechterzijde van het Vlaams Parlement. Volledig feitenvrij worden er standpunten ingenomen. De wachtlijsten voor sociale huisvesting komen volgens Vlaams Belang enkel door migratie. Het toenemende aantal singles wordt gewoonweg genegeerd. Alleenstaande moeders in Vlaanderen die dagelijks worstelen op de huurmarkt, zijn er vet mee.

Uiteindelijk is het simpel. Terwijl de Vlaming enkel het maatpak van Tom Van Grieken ziet, wordt het parlement bevolkt door Poetinfans, antiholebiroepers en mensen die haat zaaien belangrijker vinden dan zorgen voor deftige kinderopvang of lagere facturen. Een complete paradox dus. Een stem voor Vlaams Belang is er een voor verzuring en een afbraak van de welvaartsstaat. Een stem voor Vooruit is er een voor koopkracht en gezondheid. De tegenstelling kan niet groter.

Zodra je duwt waar het pijn doet, zie je dezelfde reactie: krachttermen en hysterie.

De Vooruit-fractie legt dat iedere keer weer bloot. Zodra je duwt waar het pijn doet, zie je dezelfde reactie: krachttermen en hysterie. Stellen we met Vooruit hun hypocrisie over de regenbooggemeenschap of het wegkijken bij de dreiging van rechts geïnspireerd geweld aan de kaak, zijn de argumenten op en wordt er geroepen. Dit blijft de partij die ons steevast als ratten beschrijft. Ook linkse mensen zijn geen mensen.

Ondertussen blijven selectieve filmpjes breed circuleren op sociale media, zonder veel weerwoord. Steeds meer gewone Vlamingen krijgen de illusie dat extreemrechts hun belangen vertegenwoordigt. Je kan weken televisie kijken zonder dat dat wordt ontkracht. Je ziet niet wat er daadwerkelijk gebeurt in de parlementen. Nochtans dé plaats waar beleid wordt beslist.

En zo moet je steeds beter kijken om het ware gezicht van Vlaams Belang te zien. Als progressieve politici moeten we meer dan ooit de blik scherp en kritisch houden. In slaap gesust door schoonzoon Tom wordt veel met de mantel der liefde bedekt. Maar op het moment dat extreemrechts solidariteit claimt, moeten socialisten áltijd in actie schieten.

Pire que le bruit des bottes, le silence des pantoufles.

Samenleving & Politiek, Jaargang 30, 2023, nr. 2 (februari), pagina 24 tot 25

• extreemrechts
• Vlaams parlement
• Vlaams Belang