Ook na de verkiezingsstrijd bleef de discussie over de succesvolle - alvast in termen van de aandacht die ze genoten - formules van stemadvies en opiniepeiling duren. Minder bij het grote publiek waarvoor deze formules bedacht werden, maar vooral in kringen van wetenschappers, politici, analisten of commentaarschrijvers. Ook binnen de gemeenschap van Vlaamse politicologen werd op publieke fora, in emails of in meer besloten, informele samenkomsten het debat verder gezet over de effecten, de werkwijze, de validiteit, de zin of de wetenschappelijke en maatschappelijke relevantie van deze stemtesten.
Teneinde deze discussie wat te structureren werd beslist om op 16 december 2004 in Antwerpen een diepgaand en kritisch gesprek te organiseren tussen een aantal Vlaamse politicologen. De bijdragen die de deelnemers van deze workshop schreven worden in dit nummer aan u voorgesteld. Het was niet de bedoeling om deze discussie in de een of andere richting te beslechten, noch om een deontologische code te ontwikkelen. We willen daarentegen wel op een gefundeerde en kritische wijze voor onszelf en anderen verduidelijken wat deze systemen van stemadvies (maar) zijn, hoe ze functioneren, wat de nadelen, voordelen, gevolgen en gevaren ervan kunnen zijn en hoe we er beter mee om kunnen gaan.
Samenleving en politiek is dan ook bijzonder verheugd en vereerd in dit speciaal nummer gastheer te mogen zijn voor een reeks boeiende, maatschappelijk en wetenschappelijk zeer relevante bijdragen over stemtesten en methoden van stemadvies. Het is wellicht voor het eerst dat over dit in Vlaanderen relatief nieuw fenomeen grondige bijdragen van experts gebundeld worden. Daarin geven ze niet enkel een blik achter de schermen maar wordt ook gefundeerde kritiek geuit.
Het betreft hier leden van de fine fleur van Vlaamse politicologen die o.a. de Belgische binnenlandse politiek bestuderen. Het zijn gereputeerde heren en een dame die zich met ervaring en kennis van zaken over deze kwesties kunnen uitspreken. In deze publicatie worden stemtesten, stemwijzers, stemadviezen… getest. Het is geen hermetisch-specialistische bijdrage geworden, enkel geschikt voor een beperkte elite. De teksten zijn toegankelijk voor een breder publiek en kunnen allerlei geïnteresseerden, wetenschappers, politici, media- en beleidsmakers inspireren en informeren. Misschien kunnen hieruit leerzame lessen of conclusies worden getrokken of kunnen eventuele verwarring en misverstanden worden vermeden. Zo hoopt Samenleving en politiek ook in dit speciaal nummer bij te dragen tot een gefundeerde en breed maatschappelijke discussie over politiek.
We wensen u veel leesplezier toe!

Carl Devos
Hoofdredacteur

Maart bijlage: Stemmen getest

Wouter Teepe - Persoonlijke partijprofielen: een analyse vanuit de kennistechnologie
Kris Deschouwer en Michiel Nuytemans - De Stemtest van de VRT: een kijk in de keuken
Koen Abts, Marc Swyngedouw en Jaak Billiet - Stemtesten: wetenschap en media
Stefaan Fiers en Bart Maddens - De Stemtest op tv, of dansen op een slappe koord
Marc Swyngedouw en Bart Goeminne - Doe de stemtest: potentieel het machtigste campagne-instrument!
Stefaan Walgrave en Peter Van Aelst - Much ado about (almost) nothing. Over de electorale effecten van Doe de stemtest 2004
Wouter Teepe en Marc Hooghe - Interactief internetgebruik in tijden van verkiezingskoorts
Hilde Coffé - Stemt het extreemrechtse electoraat ideologisch?

edito - stemtesten - verkiezingen - media en politiek

Samenleving & Politiek, Jaargang 12, 2005, nr. 3 bijlage (maart), pagina 1

• edito
• verkiezingen
• stemtesten
• media en politiek
• redactioneel